Algemene info eekhoorns

Eekhoorns zijn interessante dieren. Ze spreken erg tot de verbeelding van jong en oud.

Slechts weinigen zullen de eekhoorn associeren met onprettig gevoelens. Door zijn ronde hoofd en zijn prachtige staart heeft de eekhoorn een hoog knuffel gehalte. In de volgende 8 pagina's vindt u algmene informatie over eekhoorns. De informatie is niet volledig of uitputtend. Het probeert u een beeld te geven van de eekhoorns in het algemeen. De informatie is geschikt voor gebruik in werkstukken of gewoon leuk om eens te lezen. 

Ook kunt u in het leden gedeelte uitgebreide informatie vinden over het houden van eekhoorns. Zo wordt hier ingegaan op voeding, volliere bouw, en verzorging van de verschillende soorten eekhoorns.

De kleinere soorten, waaronder tientallen soorten grondeekhoorns zoals de bekende Knabbel en babbel (Chipmunks) uit de Donald Duck serie, staan bekend om hun verzamelwoede. Wangzakken vol voer slepen ze mee naar hun nest om het daar te laten verrotten. Zoveel voer kunnen ze meestal helemaal niet op. Zijn lange staart maakt de eekhoorn tot een zeer herkenbaar dier. In feite is de eekhoorn een van de dieren die bijna iedereen van jongs af aan kent. De meeste twee-jarigen kennen het dier al.

De eekhoorn verbaast ons met zijn gedurfde circus oefeningen die het ten uitvoer brengt als het door de takken in de bomen racet. De vasthoudendheid om ergens een nootje uit te krijgen is een feest om te bekijken. Als hij die dan te pakken heeft is er geen tijd zijn buit te bekijken, direct wordt de noot gekraakt, vaak op zijn kop hangend met 1 poot aan een tak, en verorbert. De winst is snel vergeten en de eekhoorn spoed zich naar zijn volgende buit.

Van de Amerikaanse grijze eekhoorn zijn sporen gevonden van 50 Miljoen jaar oud. Deze sporen kwamen van een fossiel dat gevonden is in Noord Amerika. De eekhoorn is een knaagdier (Rodentia) uit de Sciurus familie. Binnen de familie van de Sciurus bestaan veel soorten. De Amerikaanse Grijze eekhoorn heet de Sciurus Carolinensis. De familie naam, Carolinensis, kan worden herleid uit het oude Grieks. Aristotelis gebruikte het woord Skiouros.

Dit woord is opgebouwd uit 2 griekse woorden:

Skia: staat in het grieks voor schaduw

Oura: staat in het grieks voor staart

Aristotelis beschreef het dier dan ook als hij die zit in de schaduw van zijn eigen staart. Tientallen jaren later maakten de Fransen hiervan het zelfstandig naamwoord esquirel om het dier te beschrijven. Hiervan werd de huidige engelse naam Squirrel afgeleid.

De eekhoorn is in de zomer vooral actief zon 2 uur na zonsopgang en 2 uur voor zonsondergang. Daartussen slaapt de eekhoorn vaak of is hij bezig zijn nest te verbouwen. Meestal is de eekhoorn een uur of 2 druk met het zoeken van voedsel. De eekhoorns nemen veel tijd om hun vacht te verzorgen. Bijzonder hierbij is dat de mannen gemiddeld 2 keer zoveel tijd gebruiken om hun vacht te verzorgen dan de vrouwen. Ze zijn een van de schoonste dieren in de knaagdieren orde. Een eekhoorn heeft zweetklieren onder zijn voeten. Als de eekhoorn het warm heeft of opgewonden is laat het zweetsporen achter. Dit doet de eekhoorn ook om zijn gebied aan te geven.

De eekhoorns zijn als brave burgers: ze zijn voor het donker altijd thuis en verlaten zelden het nest als het donker is. Uitzondering hierop zijn de schemer en nacht actieve eekhoorns.Zo is de Glaucomys sabrinus, in het nederlands de Noord Amerikaanse vliegende eekhoorn, een schemer en nacht actieve eekhoorn. In het donker vindt hij zijn weg door zijn grote ogen die het minste licht nog kunnen herkennen. In de winter zijn de eekhoorns meestal alleen actief in de morgen. De rest van de dag blijven ze in of rond hun nest. Als het in de winter echt guur is of stormt kan de eekhoorn wel dagen in zijn nest blijven. De meeste eekhoorns houden echter geen winterslaap.

De meeste eekhoorns leven solitair. Sommige dulden daarbij nog wel eens bezoek van soortgenoten. Er zijn echter ook soorten die hun territorium met geweld verdedigen. De jonge eekhoorns blijven vaak nog een poosje in, of in de buurt van, het nest. De meeste soorten zullen hun jongen echter na enkele maanden de wijde wereld in sturen. In de winter delen eekhoorns hun nest wel eens met andere eekhoorns. Zodra de temperatuur weer toeneemt vertrekken de gasten weer naar hun eigen leefgebied.

Andere eekhoorns leven in groepen waar meestal een sterke hierarchische structuur bestaat. Zo kunnen groepen van de prairiehonden 100.000den individuen bevatten. Ook sommige boomeekhoorns leven in groepen. Die groepen zijn dan vaak tientallen individuen groot. Zo komt de Tamiomps Swinhoei of te wel de Swinhoei eekhoorn in groepen voor

Er zijn ook soorten die wel een vast leefgebied hebben maar dit gebied niet voor zichzelf opeisen. Een voorbeeld hiervan is de Europese rode eekhoorn die vaak met soortgenoten in een bosrijk gebied te vinden is.

Eekhoorns hebben hun ogen hoog in hun kop en ver aan de zijkant. Hierdoor hebben ze een groot gezichtsveld waardoor ze bijna om hun heen kunnen kijken zonder hun hoofd te hoeven draaien. De eekhoorn is dat ook echt een prooidier dat goed om zich heen moet kijken om niet opgegeten te worden. De eekhoorns vijanden zijn vooral roofvogels en vossen. In sommige gebieden worden ze ook door mensen gegeten.

Eekhoorns communiceren door te sjirpen of te kwetteren. De frequentie en lengte van de noten communiceren alles van plezier tot alarm. De frequentie varieert ongeveer van 0,01 KHz en 10Khz. Dit ligt grotendeels in het menselijke gehoor gebied. Naast het geluid dat ze maken is de staart ook een belangrijke bron van boodschappen. Van klappen met de staart tot en met de staart hoog boven de rug dragen kunnen allerlei verschillende boodschappen met zich mee dragen.

Als het nest van een eekhoorn overbevolkt raakt door vlooien of andere parasieten, en dat gebeurt nog wel eens, verlaat de eekhoorn het nest om een ander nest te gaan bewonen of te bouwen. De boomeekhoorns huizen het liefst in een spelonk of holte in een boom. Als deze niet aanwezig zijn bouwen hun nest het liefst in een kruising van diverse takken. Dit takkennest bekleden ze met bladeren, mos, barst en alles wat ze verder kunnen vinden in het bos.  

De grondeekhoorns graven holen in de grond. Dit is vergelijkbaar met de holen van een konijn. Sommige soorten, zoals de prairiehond leven in grote kolonies en kunnen daarmee aanzienlijke schade aanrichten met hun kilometers lange tunnels. Soorten die eraan gewend zijn met mensen samen te leven staan bekend om hun creativiteit als het gaat om het vinden van een geschikte nestplaats. Er zijn wel nesten bekend van grijze eekhoorns in auto's, schoorstenen, barbecues, onder het balkon en in slaapkamers!

De eekhoorn is een prooidier. Hoewel het zelf zijn hand niet omdraait om een paar eieren of een jong vogeltje uit een nest te roven loopt de eekhoorn zelf een goede kans als voedsel te dienen. Roofvogels, vossen, katachtigen, slangen en mensen hebben de eekhoorn op het menu staan. Als een eekhoorn gevaar voelt is zijn instinct om stil te gaan staan. In gevangenschap herken je dit doordat de eekhoorn bewegingsloos tegen het gaas hangt. De eekhoorn ervaart dan veel stres en het is het beste de eekhoorn met rust te laten. Als de eekhoorn in het wild gevaar merkt en op de grond is, zal een boomeekhoorn een boom invluchten en spiraalsgewijs omhoog schieten.

Terwijl hij rondjes draait en omhoog schiet drukt het zijn buik strak tegen de barst. Dit ronddraaien blijft de eekhoorn doen totdat het gevaar is geweken. De eekhoorn probeert regelmatig tijdens zijn vlucht de route te veranderen. Dit doet de eekhoorn ook als het de straat oversteekt en een auto tegenkomt. In plaats van zo snel mogelijk recht de straat over te steken verandert de eekhoorn regelmatig van richting en dit is een grote en meestal de laatste vergissing van de eekhoorn. Vooral jonge mannetjes eekhoorns worden hiervan het slachtoffer als ze het nest verlaten en op zoek gaan naar een eigen leefgebied.