Bonte lissen Freddy Vermeersch

Bonte lissen.

Wat zijn ze prachtig, vooral de zwart-wit bonte zijn super. Maar er is ook een maar bij. Er zijn twéé bont vormen die voorkomen bij eekhoorns de meest voorkomende is de dominante vorm die ontstaat door albinisme en rode ogen heeft en de recessieve vorm die donkere tot licht blauwe ogen met rode iris. De éérste vorm is mij het best bekend de recessieve vorm is zeldzamer. Jammer genoeg worden de twéé vormen door elkaar gehaald waardoor de vererving nog moeilijk onder controle is te houden. Normaal ontstaan bonte eekhoorns door inteelt, ik heb ze bewust en zonder inteelt in mijn stam zwarte lissen gebracht. Inteelt heeft bij zoogdieren snel gevolgen zoals onvruchtbaarheid en een zwak gestel, om deze reden heb ik dan ook een stamboom opgezet om de afstamming van mijn zwarte lissen goed te kennen.

Mijn éérste bonte die ik in mijn stam heb gebracht was een zwarte witstaart, waarvan de foto boven één van zijn éérste nakomeling is. De volgende foto toont de stamvader van mijn bonte lissen. Ik heb in die tijd ook heel wat namen moeten verzinnen zoals zwart- koffiezwart- driekleur- koffiebruin- gespikkeld- grijs- blauw enz… De bonte deelde ik onder in split voor bont, ringstaarten, vlaggenstaarten, witstaarten, harlekijn en platenbont. Sommige bonte zijn zo grillig getekend dat je er geen passende naam aan kunt geven.

Ik heb ook bonte mutatie eekhoorns gezien uit Duitsland die bijzonder mooi waren in de kleuren zwart-wit, grijs-wit, ros-wit, driekleur-wit, en bruin-wit. Zéér mooie dieren, nu volg ik de nafok om zo ook hun vererving beter te leren kennen.

De vlaggenstaart ontstaat meestal uit een split of een ringstaart x een fokzuivere. De mooiste witstaarten komen uit witstaart x fokzuiver. Bont x bont is de snelste weg naar harlekijn bont maar niet de beste weg. Als je de vruchtbaarheid en de vitaliteit wil behouden moet je een langere weg inslaan. Ik ben vol interesse voor nieuwe kleuren en tekeningen, maar wil mijn diep zwarte kleur en vitaliteit ook behouden. Bij het infokken van mijn blauwe kwam de mooie zwarte kleur toch onder druk te staan. Blauw in de winter en donker bruin in de zomer, de zwarte blijft zwart in de winter maar zijn dan iets matter van kleur.

Vlaggenstaart x fokzuivere zwarte onder een fokzuiver jong van dit koppel. Comb. 19.

Bij split voor dominant bont zijn de ogen rood en goed te zijn op een foto’s.(foto boven is van een fokzuivere zwarte.) De ogen van uw eekhoorn kunnen soms veel zeggen over wat de toekomst nog kan brengen. Kijk dus wat vaker in hun ogen.

Deze foto toont een witstaart en een split voor dominant bont ook uit het vorig koppel. Comb.19. ( dit koppel heeft de mooie zwarte kleur goed door. )

De lichte rode aanslag in het oog is afkomstig van de verdun factor van het winterhaar. Als ik die onder mijn bonte meng word het moeilijk om te weten voor wat ze split zijn.

Zonder bloed verversing zal mijn zwarte lijn niet kunnen. Daarom heb ik ook al een koffie zwarte man met 50 % wildvangbloed klaar zitten. Ik heb voor hem een goede en grote zwarte partner met bijzonder lang haar. Ze komt uit comb. 13. En is fokzuiver. Mijn eekhoorns nemen met de jaren ook toe in grote, de voeding en selectie spelen hier zeker een rol. Ook de samenwerking met enkele aspirant fokkers begint vorm te krijgen. Ik zorg dat ze goed fokmateriaal krijgen en ik zorg ook dat hun nafok onverwant word gemaakt voor ze verkocht worden. Dit doen veel fokkers niet, al is het van belang voor het voortbestaan van onze hobby. Eekhoorns zijn zéér gevoelig voor inteelt. Dit is ook de reden waarom ik tegen de groepsfok ben, alle jongen zijn dan verwant en inteelt werk je zo in de hand. Ik ben misschien een controle freek, luk raak fokken is zeker niets voor mij.

In het midden langs onder de split vrouw, uiterst rechts fokzuivere man op de blok vlaggenstaart jong. Comb.13. Ook deze combinatie heeft een uitstekende goede zwarte kleur door aan de jongen.

Deze zeer dominante koffiezwarte vrouw van comb.12. Heeft de meeste invloed gehad in vitaliteit en vruchtbaarheid van mijn zwarte fokzuivere lijn. Met haar 28 nakomelingen heeft ze een stempel gedrukt op mijn stam.

Foto boven toont een recessieve bonte mutatie driekleur met blauwe ogen en rode iris. Het nest waaruit ze kwam bevatte ook twéé witte met blauwe ogen. De blauwe ogen zijn ook recessief vererfbaar net als hun bont factor. Als partner heb ik voor haar een split man gekozen komende uit een dominant bonte witstaart x een recessief bonte harlekijn. Eén jong was enkel split voor recessief bont de twéé andere hadden beide bont factors in zich. DiDn zichont factors.n voor beide bont factors.er x een recersief et blauwe ogen en twéé harlekyn t kon ik zien aan enkele witte haren in de staart uit deze combinatie kan deze enkel van de dominante vorm komen. Een twééde aanwijzing zijn de ogen, dominant verervende hebben meer rood in het oog. Recessieve hebben donkere tot blauw met rode iris. Het is dan ook mijn bedoeling de recessieve bontfactor te scheiden van de dominante bontfactor. Ook bij de recessieve bonte fok je best via split, bij de dominante vorm fok je best met een fokzuivere (ééntje zonder bontfactor). De twéé bontfactors zitten niet in hetzelfde gen, bij een éérste kruising van beide zijn alle jongen split voor recessief bont en een deel is dominant bont en ook split voor recessief bont, sommige voor beide factors split. De kruising recessief bont maal fokzuiver is volgens mij een betere weg als je niet over een split beschikt, die echter in de éérste generatie geen bonte dieren heeft enkel splitten (die dan als fokdier grote waarde hebben). De kruising van recessief bont maal recessief bont heeft de mooiste jongen maar hebben iets minder weerstand waardoor de levens kansen afnemen. Hier komen ook de witte uit met blauwe ogen en rode iris. De witte met blauwe ogen en rode iris zoals hieronder op de foto, deze eekhoorn bevestigt mijn vermoeden. Deze witte voert bloed van de grijze eekhoorn en heeft in de winter ook geen flossen op de oren zoals zijn witte broer. Dit bewijst dat er met zekerheid gekruist word.

Je hebt drie soorten witte, albino’s of dominant wit, recessief witte met blauwe ogen en rode iris zoals op de foto boven en witte met donkere ogen ook recessief verervend. De witte met donkere ogen vertonen vaak nog wat kleur op oren, nek of rugstreep. Deze laatste is de best bruikbare maar het moeilijks om aan te komen. De recessieve factor zou ik willen overbrengen op mijn zwarte lissen, om zo tot recessieve zwart bonte te komen en ik zou ook een witte willen fokken met donkere ogen. In Duitsland is men op het gebied van bonte mutatie eekhoorns een stuk verder het kleuren gamma is er groot. Zo heb ik ook een grijze gezien met een wijnrode ondergrond en donkere ogen. De kleur leek wel op een dat van een dorsales maar zonder rugstreep dan, deze man fokte ze ook maar beweerde dat het om zuivere witbuiken ging. Hij beweerde ook de enige Duitser te zijn die ze had en misschien wilde hij dit ook zo houden. De witte zonder flossen kwam ook van hem en kan ook een verklaring zijn van het ontstaan van wijnrood grijze. Dit vermoeden werd nog groter, toen Jul mij vertelde dat ze ook niet zo goed horen en zien.

Kruisingen via mutaties van de sciurus familie van verschillende continenten. Niet iedereen heeft een open stamboek, zelfs in de handel gebruikt men vaak verkeerde namen waardoor velen niet weten wat ze kopen of al hebben. Europese regels in ieder land anders maken het de handelaar en fokker ook niet simpel. Ik zal de recessieve factor via een witte blauwoog overbrengen op een fokzuivere zwarte lis om zo splitten van recessieve factor en met de E factor te verkrijgen. De witte zal zo zijn kleur moeten blootgeven in de jongen en het dominante zwart zal proberen deze kleur te verbergen. Als er bij de f1 al bonten zijn is dit een bewijs dat de witte ook nog over een dominant bonte factor beschikt en dit is zeker niet uitgesloten hij kan zelfs al drager zijn van de E factor (expressie) waardoor er ook al zwarte kunnen bij zijn. De witte is een niet ontwikkelde foto die je op die manier blootlegt. Hij kan je zeker ook nog verrassen met andere factoren die naar boven komen. De recessieve factor was niet aanwezig in de Europese rode eekhoorn maar wel bij de grijze eekhoorn. Dit kan ook verklaren hoe de wijnrood grijze witbuik is ontstaan. De mutatie eekhoorns zijn ideaal om te kruisen voor de creatieve fokker. Ze zijn ontstaan uit een jarenlange selectie via lijnenteelt en hier en daar ook kruisingen. Veel hebben schrik om soorten onderling te kruisen, ik heb schrik van inteelt en terecht. Er kunnen ook nog andere bontpatronen opduiken volgens mij zijn we nog ver niet aan het einde van de mogelijkheden.

De recessieve harlekijn bonte mutatie van Duitse oorsprong toont ons voor welke uitdaging we staan. Tussen de wilde import vorm en deze mutatie zit een lange en moeilijke weg, om deze reden heb ik foto’s van mijn start materiaal bijgehouden om zo de evolutie van mijn eigen stam te kunnen volgen. Al ben ik nu al aan de dominant bonte harlekijn gekomen, is de weg naar de recessieve mutatie nog een eind te gaan. Deze is namelijk terug tredend in kleur en in vitaliteit. Vooral over dit laatste maak ik mij zorgen. Door mijn ervaringen met de recessieve crème boeroendoeks, weet ik dat recessief x recessief minder vruchtbare dieren oplevert. Via split heb je het probleem van terug tredend in kleur dus weinig bonte en veel splitten als resultaat.

Dit is ook de reden waarom veel fokkers voor een kortere weg kiezen en zwakkere dieren fokken. De vraag is vooral naar bonte en met de splitten blijf je zitten. Al zijn splitten veel goedkoper en onmisbaar voor de fok. Splitten vererven in %, als je een split hebt uit twéé harlekijn ouders vererfd hij anders dan een split uit een dier met enkel een wit topje op de staart. Daar komt nog bij dat recessief bonte veel tammer zijn dan splitten die nog iets wild in zich hebben. Ze kunnen ook makkelijker in groep gehouden worden, waardoor de vraag naar recessief bonte nog veel groter zal worden. Als fokker heb je dan ook de plicht om dergelijke juweeltjes niet in verkeerde handen te laten komen. Ze hebben ook meer zorgen en aandacht nodig, extra vitamine en een goede voeding. Het is geen eekhoorn voor een beginneling, maar er zal zeker geen tekort zijn aan liefhebbers die deze extra zorgen met liefde aan deze eekhoorns zullen geven. Je krijgt er ook veel voor terug, een uiterst tamme eekhoorn die bijna vrij is van stress. Zijn nadelen kan je zelf in de hand houden door een goede fokmethode te volgen. Net als bij de crème boeroendoek die ook een recessieve verervingvorm is, zal de fokker bepalen welke richting we uitgaan. Sommige eindigen met witte muizen anderen hebben grote forse dieren met enkele goede zichtbare bruine rugstrepen. Wil men de éérste viool spelen zal men zich ook éérst moeten bewijzen. Je kunt ook aan afbraak politiek doen maar daar help je onze hobby niet mee vooruit. Nu ik de weg van de mutatie eekhoorn ben ingeslagen word de uitdaging nog groter. Deze toch vrij moeilijk te fokken eekhoorn compenseert zich door zijn enorm zachte karakter. Echt een eekhoorn met een knuffel gehalte. Ik hoop ook de aspirant fokkers rond mij voor deze gedomesticeerde mutatie eekhoorn wakker te krijgen. Iets wat zeker niet moeilijk zal zijn, samen kunnen we meer bereiken. Ook in Nederland zijn er al een paar fokkers, dat een poging doen met deze eekhoorn. Ik wens iedereen dan ook veel geluk met zijn inspanningen om deze mutatie eekhoorn te fokken.