Huisvesting eekhoorns
In het wild hebben de meeste eekhoorns hun nest in holle bomen, spelonken of in een takkennest. Dit natuurlijk uitgezonderd door de grondeekhoorns en de prairiehonden en marmotten. Zij verkiezen een hol om in te wonen. De eekhoorns die in een boom of spelonk slapen verkiezen meestal een nest in een holte of spelonk boven een takkennest. Bij ontbreken van een geschikte holle boom bouwen ze vaak zelf een nest in de boom.
Hiervoor kiezen ze mooie plek uit hoog in de boom waar verschillende takken bij elkaar komen aan de stam. Hier wordt van takken een sterk nest gebouwd dat wel lijkt op het nest van een ekster. Het is een bolvormig nest. Van de binnenkant maakt de eekhoorn het nest gezellig en warm met bladeren, barst, mos en grassen.
De eekhoorn staat bekend om de parasieten die het bij zich draagt. Deze parasieten gebruiken het nest vaak ook om in te wonen. Als het nest te vol raakt met deze parasieten verlaat de eekhoorn zijn nest en zoekt of bouwt een nieuw nest.
In gevangenschap is het daarom zaak regelmatig de nestruimte van de eekhoorn te verschonen en eventueel licht te behandelen met een vlooien/luizen verdelger. Dit kan bijvoorbeeld door een zogenaamde omgevingsspray te gebruiken op het nestmateriaal. Ook worden er wel tabakstengels gebruikt als bodembedekker van het nestblok. Wees in het voortplantingsseizoen voorzichtig met chemicaliën met het schoonmaken van blokken.
Meestal wonen eekhoorns alleen in een nest. Sommige soorten zoals de prairie honden en sommige marmotten leven in grote groepen. In koude winters zoeken eekhoorns nog wel eens de warmte van elkaar op en slapen ze gezamenlijk in een nest. In het vroege voorjaar gaan ze dan weer terug naar hun eigen gebied.
In gevangenschap heeft de eekhoorn ook een nest nodig. Vaak worden hiervoor nestkasten gebruikt die ook wel door vogelliefhebbers gebruikt worden. Marmotten en prairiehonden krijgen vaak een kist op de grond. Sommige liefhebbers zorgen voor deze soorten ook wel voor een nestkist onder de grond. Via buizen kunnen de dieren dan bij de verschillende nestruimten. Van belang is dan dat de houder van de dieren ook gemakkelijk bij de nesten kan om ze schoon te maken. Grondeekhoorns gebruiken ook zonder probleem een nestkast. In de praktijk zie je dan ook dat de meeste liefhebbers de grondeekhoorns nestkastjes geven. Wel merk je aan de jongen die net uit het nest komen dat het geen natuurlijke klimmers zijn. De boomeekhoorns die uit het nest komen kunnen al veel sneller omhoogklimmen om terug te komen in de nestkast. De nestkasten voor de grotere soorten zijn zo rond de 30 cm diep, 30 hoog en 40 breed. Andersom mag ook, de kist hoger dan breed. Voor de kleinere soorten is 20x20x30cm voldoende. De nestkast in de afbeelding hiernaast is te klein maar wordt gebruikt als voederplek. Links zie je nog de fles die aan de nestkast zit met voer. Belangrijk bij het gebruik van nestmaterialen is dat het materiaal geen vocht opneemt en goed ventileert. Hiervoor zijn ventilatiegaten in de nestblokken nodig. Sommige eekhoornhouders gebruiken ook wel blokken met een gazen bodem. Er zijn er zelfs die compleet gazen nestruimtes gebruiken die ze goed volstoppen met nestmateriaal. Houtwol is zeer gschikt door zijn veerkrachtige eigenschappen. Wel is het wat ruw en hard materiaal. Dit wordt dan ook vaak gecombineert met kokosvezel, wol of mos. De tabaksplantstengels worden onderin de kist gebruikt ter bestrijding van ongedierte.
Als nestmateriaal wordt in gevangenschap veel verschillende materialen gebruikt.
Veel voorkomende materialen zijn:
- Stro
- Tabakplantstengels
- Kokosvezel (draden van de kokosnoot)
- Mos
- Wol (restproducten van dekens en zo)
- Houtwol (product uit de verpakkingsindustrie)
- Takjes
Genoeg over de nesten.
De eekhoorn die we in gevangenschap houden zal ook een hok nodig hebben. Belangrijk bij het hok is dat de eekhoorn voldoende uitgedaagd wordt, voldoende beweging krijgt, eenvoudig gevoerd kan worden en voorkomt dat de eekhoorn ontsnapt. Er zijn veel materialen denkbaar om hokken van te maken. IJzer, hout, aluminium zijn veel toegepaste materialen. Veel liefhebbers zien aluminiumbouw als meest ideaal. Dit materiaal, meestal kokers en kunstof hoekdelen kunnen eenvoudig verwerkt worden. Onder de links zijn leveranciers van alluminium vollieres en materialen te vinden. Bij het gebruik van alluminium worden kokers door middel van verbindingshoeken aan elkaar gezet. De zo verkregen panelen worden opgespannen met gaas. Aluminium is in verschillende kleuren verkrijgbaar en heeft als grote voordeel dat het erg makkelijk goed te houden is en verder geheel vrij van onderhoud is.
Verder wordt er ook wel gewerkt met metselwerk en hout. Dat laatste heeft natuurlijk als nadeel dat het niet onderhoudsvrij is en de eekhoorns en graag aan knagen. Voordeel van het mestelwerk is dat de eekhoorns het graag gebruiken om tegen aan te klimmen en het makkelijk schoon te houden is. Qua inrichting wordt er veel gewerkt met dikke takken en stammen en allerlei artikelen die opgehangen worden aan bijvoorbeeld kettingen. Zo heb ik al wel banden (karts of autos), rietenmanden, boomstammen, holle stammen en dikke touwen gezien in volires. Ook tuinborders doen leuk dienst als loopplank. De eekhoorns maken er vaak dankbaar gebruik van. Ook worden er wel wielen gebruikt waarin de eekhoorns kunnen rennen. Het gebruik hiervan is omstreden. Sommige liefhebbers zijn hier sterk tegen terwijl andere het als aanvulling zien voor de goede inrichting van het verblijf. Van belang is dat de hokken regelmatig veranderen waardoor de eekhoorn zich niet gaat vervelen. Een goed methode hiervoor is om de eekhoorns te wisselen van hok. Ook is het hierbij handig om 1 hok leeg te laten dat dan iedere keer schoongemaakt kan worden. Het overplaatsen van de eekhoorns gebeurt het beste 's avonds als de eekhoorn in zijn blok ligt. Het blok wordt dan met eekhoorn in zijn nieuwe hok gehangen. Dit voorkomt stres dat tijdens het uitvangen met een schepnet of vanghok wel aanwezig is.